Voorwoord
Beste lezers,
Voor u ligt de tweede ‘No Mas, No More’ nieuwsbrief, waaraan alle eilanden meewerkten. In deze nieuwsbrief vindt u maar liefst dertien mooie bijdragen over uiteenlopende onderwerpen die te maken hebben met kindermishandeling en huiselijk geweld en allerlei activiteiten op het vlak van training, awareness en empowerment, die leiden tot meer kennis, bewustzijn en weerbaarheid.
Zo leest u over succesvolle campagnes op Curaçao en Bonaire tegen grensoverschrijdend gedrag en huiselijk geweld en een nieuw onderzoek naar opvoedstijlen en huiselijk geweld in Caribisch Nederland. Ook licht deze nieuwsbrief mooie projecten uit op Aruba, Sint Maarten, Saba en Statia, die ‘huiselijk geweld en kindermishandeling’ bespreekbaar maken en burgers oproepen tot actie.
Wij wensen u veel leesplezier!
Werkgroep No Mas No More
Nieuwe ‘No Mas, No More’ werkconferentie in 2023 op Curaçao
De nieuwe ‘No Mas, No More’ werkconferentie vindt eind oktober 2023 plaats op Curaçao en zal weer fysiek en online te volgen zijn. Hierdoor is de conferentie breed toegankelijk en ook vanaf het eigen bureau te volgen. De werkgroep ‘No Mas, No More’ werkt momenteel hard aan het conferentieprogramma dat weer heel interessant zal zijn en hoopt dat de conferentie net zo’n groot succes wordt als in voorgaande jaren.
Interessante conferentie-onderwerpen op de agenda
Hoewel de onderwerpen voor de conferentie nog niet volledig zijn uitgewerkt, lichten wij graag het tipje van de sluier op over onderwerpen die zeker op het programma staan. Zo besteedt de nieuwe ‘No Mas, No More’ conferentie aandacht aan de seksuele opvoeding van kinderen en jongeren en aan diverse vormen van seksueel misbruik, zoals het in handen vallen van
loverboys, seksueel geweld binnen relaties en jonge meisje die met seks geld verdienen voor bijvoorbeeld hun beltegoed. Daarnaast komen de onderwerpen tienermoeders en tienerouders, armoede en huiselijk geweld ook aan bod en zal men ook ingaan op de professional en zijn eigen verleden en hoe hij/zij hier in het werk mee omgaat.
In de ‘No Mas, No More’ werkgroep zijn, naast het ministerie van VWS, alle eilanden vertegenwoordigd en wordt er samengewerkt met de TaskforceKinderrechten. Met vragen over of ideeën voor de conferentie kunt u altijd terecht bij info@nomasnomore.nl
De conferentie besteedt aandacht aan de seksuele opvoeding van kinderen en jongeren en aan diverse vormen van seksueel misbruik.
Nieuwe kwartiermaker ‘Tijdelijk huisverbod’ stelt zich voor
Per 1 augustus 2022 begon Sara Etty als projectleider en kwartiermaker ‘Tijdelijk huisverbod bij huiselijk geweld en kindermishandeling’. Het project wordt gefinancierd door het ministerie van J&V, het ministerie van VWS en het ministerie van BZK en in nauwe samenwerking met de openbare lichamen op de BES-eilanden uitgevoerd. Sara werkt drie maanden op Saba, drie maanden op Statia en negen maanden op Bonaire. Na drie maanden Saba woont Sara nu op Statia samen met haar grote zwarte Labrador ‘Loulou’. In deze bijdrage vertelt ze graag wat meer over haar werk en achtergrond.
De beoordeling vindt plaats aan de hand van een aantal signalen die wij zien bij de persoon van de pleger, het verloop van het incident en de gezinssituatie.
Werken met een huisverbod bij dreigend gevaar
Het tijdelijk huisverbod is in Nederland sinds 2009 als wet van kracht. Ik ga nu onderzoeken hoe een soortgelijke wet en bijbehorende aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling op de eilanden vorm kan krijgen. Een tijdelijk huisverbod is een bestuursrechtelijke veiligheidsmaatregel. Het is een bevoegdheid van de burgemeester – hier de gezaghebber – die ingezet kan worden wanneer er sprake is van (een ernstig vermoeden van) ernstig en onmiddellijk gevaar dan wel een ernstig vermoeden van de dreiging van gevaar door huiselijk geweld en kindermishandeling.
Omdat het om een bestuursrechtelijke maatregel gaat, moet het gevaar aannemelijk gemaakt worden. Het hoeft dus niet bewezen te worden zoals dat in het strafrecht geldt.
Werken met verlenging huisverbod bij situatieverergering
Wanneer de maatregel wordt ingezet, is de burgemeester verplicht om hulp te bieden aan alle betrokkenen. Deze hulp is vrijwillig. In Nederland geldt een termijn van tien dagen waarin de pleger niet in of nabij de woning mag komen en ook op geen enkele wijze contact mag opnemen met de achterblijver(s). Doet de pleger dat wel, dan is er sprake van een strafbaar feit. Als de veiligheid binnen die tien dagen niet voldoende verbetert of zelfs verergert, kan het huisverbod worden verlengd met een aanvullende achttien dagen. Hierbij wordt gekeken naar feiten en omstandigheden uit het heden en het verleden.
Hoewel de wet, zoals die in Nederland geldt, als voorbeeld dient, kunnen de eilanden kiezen voor een aangepaste vorm. bovendien geldt sinds 2015 het Verdrag van Istanbul over geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld waarin onder meer het nodige is bepaald over hoe een wet Huisverbod eruit zou moeten zien. Voor de eilanden geldt het Verdrag nog niet, maar wordt er toegewerkt naar bekrachtiging van dit Verdrag.
Werken aan de ontwikkeling en uitvoering van wetgeving in Nederland
De Wet ‘Tijdelijk huisverbod’ is al vele jaren een belangrijk onderdeel van mijn werk in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zo was ik betrokken bij dewetsontwikkeling vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid in Nederland en voerde ik in Rotterdam de implementatie van de wet uit. Vervolgens heb ik veertien jaar lang in Rotterdam en bredere doorontwikkeling van deze wet opgezet. Mijn studie rechtsgeleerdheid deed ik in Nijmegen aan de Radboud Universiteit. Uiteindelijk specialiseerde ik mij in Internationaal en Europees mensenrecht en familierecht met veel aandacht voor geweld.
Werken aan nieuwe wetgeving op de Caribische eilanden
Het voelt voor mij heel bijzonder om nu op de eilanden een rol te spelen bij de aanzet voor een wet Tijdelijk huisverbod. Net als zo lang geleden in Nederland, maar dan met de kennis en ervaring die ik nu heb. Er wordt op de eilanden hard gewerkt aan de aanpak van huiselijk geweld met veel passie en bevlogenheid, maar het blijft een lastige klus. Mogelijk zal het huisverbod de bestaande samenwerking in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling versterken, want alleen kun je het niet uitvoeren.
Daarvoor heb je ketenpartners nodig die gezamenlijk hun informatie, mogelijkheden en bevoegdheden gebruiken om te komen tot een passend plan. Dat geldt uiteraard voor de aanpak in brede zin. De ervaringen in Nederland leren dat het huisverbod daarin wel een soort vliegwiel kan zijn, ook al is het slechts één van de maatregelen die beschikbaar zijn binnen de aanpak.
Curaçao: Zedenconferentie reikt waardevolle instrumenten aan
In oktober 2022 organiseerde het Opleidingsinstituut Rechtshandhaving & Veiligheidszorg (ORV) een succesvolle zedenconferentie getiteld ‘De psychologische impact van het werken met zedendaders op professionals’. Tijdens deze conferentie stond men stil bij hoe het wetboek van Strafrecht zedendelicten beschrijft en welke impact deze delicten, vanuit criminologisch oogpunt, hebben op de maatschappij. Deelnemers kregen daarbij veel waardevolle instrumenten aangereikt voor hun eigen mentale welzijn.
Het Opleidingsinstituut Rechtshandhaving & Veiligheidszorg (ORV) biedt politiemedewerkers en andere medewerkers in de justitiële keten onderwijs, training en vorming op verschillende gebieden. Onder andere door het organiseren van conferenties. Het ORV besteedt in de basisvorming en in de voortgezette opleidingen aandacht aan het onderwerp ‘Zeden’ en focust daarbij op de juridische- en sociale aspecten van deze zaken. In oktober 2022 werd over het onderwerp ‘Zeden’ een waardevolle conferentie georganiseerd.
Meervoudige doelstellingen
Belangrijke doelstellingen van deze zedenconferentie waren:
1. Het uitwisselen van kennis en ervaring, die kon worden toegepast in het werken met zedendaders.
2. Het aanbieden van instrumenten die positief konden bijdragen aan het mentale welzijn van professionals die met zedendaders en slachtoffers werken.
Professionals vanuit verschillende disciplines kwamen tijdens deze zedenconferentie bijeen om goed geïnformeerd te worden over het thema ‘Zedendelicten’ en de grote impact die het werken met zedendaders op hun mentale welzijn kan hebben. Ook besteedde de conferentie aandacht aan hoe professionals zo goed mogelijk om konden gaan met de impact van zedenzaken op slachtoffers.
Focus op Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS)
Het aanbieden van verschillende copingstrategieën bevordert de mentale kracht van de professionals om hun werk goed te blijven doen. Zo kan men voorkomen dat medewerkers, door het herhaaldelijk begeleiden van slachtoffers en daders, last krijgen van PTSS. Tijdens de conferentie werd dit onderwerp belicht vanuit psychologische-, criminologische- en juridische kaders en vanuit de ervaringen van een praktijkdeskundige. Het ORV heeft de taak om werknemers in de justitiële keten blijvend te vormen. In de toekomst zal het ORV dan ook meer conferenties en kortdurende workshops aanbieden om de verdere ontwikkeling van de professionals in de justitiële keten te bevorderen.
“Tieners vinden het thema
‘seksualiteit’ heel interessant.
Ze worden uitgedaagd om kritisch
na te denken en dat doen ze ook.”
Het Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW) Xochitl Gerard
Curaçao: Curaçaose bewustwordingscampagne ‘Sendé ta kosiente’ voor scholieren verlengd
Sendé……ta konsiente’ is een bewustwordingscampagne, die al in 2019 werd geïntroduceerd op Curaçao. Door het enorme succes is de campagne voorgezet en qua inhoud en naam iets aangepast. Tegenwoordig wordt de campagne het hele jaar door
gevoerd om tegemoet te komen aan de grote vraag naar preventieve voorlichting vanuit het onderwijs. De campagne richt zich op scholieren en brengt thema’s zoals overmatig en illegaal drugsgebruik, alcoholgebruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag onder de aandacht.
Veel betrokken ketenpartners
Het campagneteam bestaat uit vertegenwoordigers van het Ministerie van Justitie, het Openbaar Ministerie (OM), Stichting Ambulante Justitiële Jeugdzorg Curaçao, het Ministerie van Gezondheid Milieu en Natuur (GMN), Fundashon Maneho pa Adikshon, Stichting Slachtofferhulp Curaçao en het Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW). Het wordt gefinancierd door het Openbaar Ministerie en het Ministerie van Justitie.
De bewustwordingscampagne, gericht op scholieren, werd al in 2019 geïntroduceerd onder de naam ‘Sendé?! … gosa sigur!’. In de campagne lag de focus op thema’s zoals overmatig en illegaal drugsgebruik, alcoholgebruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag tijdens de carnavalsperiode.
Multidisciplinaire teams gingen in interactieve voorlichtingssessies met leerlingen in gesprek over deze thema’s, wat zeer goed verliep.
Het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) Pharetza Bertad – Damon BSc.
“ Ik zie ik hoe wij jongeren in de veilige omgeving van hun eigen onderwijsinstelling, weerbaarder maken om bewuste en gezonde keuzes te maken in hun seksuele ontwikkeling.”
Stichting Ambulante Justitiële Jeugdzorg Curaçao (AJJC) Margeline Vrutaal
“ Agressie en groepsdruk zijn thema’s waar jongeren dagelijks mee te maken hebben.”
Nieuw thema, nieuwe campagnenaam
Door het enorme succes is de campagne voorgezet en maakte het in 2021 een doorstart. Vanwege de Covid-19 pandemie en het feit dat Carnaval toen niet door kon gaan, is de campagne in dat jaar niet in de gebruikelijke carnavalsperiode gehouden. Het Sendé-team heeft in
de tussentijd de campagne in een nieuw jasje gestoken. De campagne wordt nu het hele jaar door gevoerd, gezien de grote vraag vanuit het onderwijs. Er is zelfs een nieuw thema ‘agressie op scholen’ ingevoerd, ‘agressie op scholen’ vanwege de stijging van het aantal vechtpartijen en dreigementen op school.
De naam en het logo van de campagne zijn om die redenen ook aangepast naar ‘Sendé … ta konsiente!’. De slogan maakt gebruik van het woord ‘sendé’, een ‘slang’, dat vaak onder jongeren wordt gebruikt. Denk voor een internationale vertaling van het woord ‘sendé’ aan het woord ‘lit’ dat vaak door jongerenwordt gebruikt. ‘Ta konsiente’ is een waarschuwing, namelijk: ‘Wees je bewust!’. Konsiente betekent
letterlijk: bewust. Met deze campagne biedt men jongeren handvatten om het juiste te doen. Daarnaast is de woordspeling met ‘ta konsiente’ ook een aandachtspunt: ‘dat hun keuze, een bewuste keuze is, waar zij voor hebben gekozen’.
Eigen keuzes, eigen verantwoordelijkheid
Het primaire doel van de campagne is het bewust maken van leerlingen over de gevaren van het drugsen alcoholgebruik en seksueel (grens)overschrijdend gedrag. Subthema’s die aan bovengenoemde thema’s worden opgehangen binnen de campagne zijn het gedrogeerd worden door een derde, door ongemerkte toediening van drugs in drank, gevaarlijke drankcombinaties drinken, de effecten van deze
middelen en ander drugsgebruik en de strafrechtelijke gevolgen van eigen acties en keuzes van leerlingen.
Introductie Sendé Challenge
De bewustwordingscampagne gebruikt een mooie mix van voorlichtingsinstrumenten, die elkaar ondersteunen en versterken. Dit jaar is bijvoorbeeld de ‘Sendé Challenge’ geïntroduceerd, waar vijftien scholen zich voor inschreven. Scholieren van deze scholen ontwikkelen vanuit hun eigen talenten een bewustwordingsvideo in de vorm van rap, lied, gedicht, verhaal of toneelstuk.
In deze video laten zij zien wat ze hebben geleerd tijdens de thematische en interactieve voorlichtingssessies van ‘Sendé … ta konsiente!’. Alle videopresentaties worden in april 2023 gepresenteerd op de Facebookpagina van ‘Sendé … ta konsiente!’ met als doel elkaar aan te moedigen, te motiveren en de thema’s tussen leerlingen onderling bespreekbaar maken.
Wil je op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen rondom ‘Sendé … ta konsiente!’, like onze Facebookpagina: ‘sendetakonsiente’.
Fundashon pa Maneho di Adikshon (FMA) Solivienne Cathalina
“ Wij beschouwen het project ‘Sendé … ta konsiente!’ als een mooie ervaring over hoe we samen meer kunnen bereiken.”
Korps Politie Curaçao (KPC) Het preventieteam van KPC
“ De politie werkt niet alleen repressief, maar ook preventief. Scholieren vinden het spannend en interessant als wij voor de klas staan en zitten boordevol vragen.”
St. Maarten: Pilotproject ‘Zelfverdediging voor vrouwen’ op Sint Maarten van start
In het kader van zestien dagen activiteiten om geweld tegen vrouwen en meisjes te bestrijden, initieerde de Women’s Desk van Sint Maarten een uniek proefproject ‘Basistraining zelfverdediging’. Dit deed zij in reactie op het toenemend aantal geweldsdelicten tegen vrouwen op Sint Maarten. Met het project wil de Women’s Desk de positie van vrouwen op Sint Maarten versterken, waarbij men hoopt dat de training in de toekomst structureel ingebed kan worden in het empowermentaanbod van de organisatie.
De Women’s Desk is onderdeel van het departement ‘Community Development, Family & Humanitarian Affairs’ en valt onder het Ministerie van Volksgezondheid, Sociale Ontwikkeling & Arbeid. Het startte de pilot ‘Basic Self Defense Training for Women’ in samenwerking met het Sint Maarten High-Performance Education Institute (SHEI). SHEI beschikt namelijk over een schat aan kennis op
justitieel gebied en een team van zeer gekwalificeerde zelfverdedigingstrainers met 4- en 6-graads zwarte banden.
Werken aan een krachtige relatie met je eigen lichaam
Uit onderzoek naar vrouwenrechten en gendergelijkheid, in opdracht van het Europees Parlement, blijkt dat ‘zelfverdediging’ kan bijdragen aan de uitvoering van artikel 12 van het Verdrag van Istanbul.
Zelfverdediging stelt het idee van kwetsbare, timide vrouwelijkheid ter discussie en helpt vrouwen en meisjes om een krachtige relatie met hun eigen lichaam op te bouwen.
Het pilotproject richt zich op vijftien vrouwen in de leeftijd van 18 tot 59 jaar, die in goede gezondheid verkeren en op Sint Maarten wonen. Het project, dat gratis aangeboden wordt, ging op 3 november 2022 van start en heeft een looptijd van drie maanden. De training is formeel
gecertificeerd, waardoor deelnemers, wanneer zij dat willen, door kunnen stromen naar het volgende niveau.
Waarde van zelfverdedigingstrainingen promoten
De basistraining ‘Zelfverdediging’ biedt vrouwen een extra hulpmiddel om te voorkomen dat zij slachtoffer worden van fysiek geweld. De deelnemers krijgen tijdens de training een combinatie van krachttraining, basistechnieken uit de vechtsport, judo en jiujitsu aangeboden. Door deze training kunnen zij bewuster en met meer vertrouwen reageren op een fysieke aanval en zich hier beter tegen verdedigen.
Zelfverdedigingstraining voor vrouwen kan geweld tegen vrouwen tegengaan. Het is daarom belangrijk om dit inzicht te erkennen en te promoten bij beleidsmakers en maatschappelijke organisaties in de EU en de lidstaten en bij relevante Raad van Europa commissies zoals GREVIO. De Women’s Desk hoopt dan ook dat de pilot ‘Basic Self Defense Training for Women’ uit zal groeien tot één van de empowermentprogramma’s, waar alle vrouwen van Sint Maarten via de Women’s Desk aan deel kunnen nemen.
Empowermentactiviteiten
In het afgelopen jaar heeft Saba veel activiteiten en projecten georganiseerd om pestgedrag tegen te gaan, vrouwen en kinderen te empoweren en steungroepen op te richten in de strijd tegen kindermishandeling en huiselijk geweld. Wij brengen een zestal succesvolle initiatieven voor kinderen en volwassenen in beeld.
Saba: Nieuwe empowermentactiviteiten op Saba voor kinderen en volwassenen
INITIATIEVEN VOOR KINDEREN
Anti-pestweek
In 2022 stelde men op Saba vast dat pestgedrag steeds ergere vormen aannam. Om pesten tegen te gaan, deed het Safety-netwerk een beroep op alle stakeholders om een bijdrage te leveren aan de aanpak hiervan. In de periode april, mei en juni 2022 had het Openbaar Lichaam Saba (OLS) een voortrekkersrol in het tegengaan van pestgedrag. Samen met alle stakeholders voerde het OLS een pakket maatregelen door om pestgedrag te bestrijden.
Als eerste is er gestart met een ‘Anti-bullying’ week waarbij er de hele week in alle klassen van de Sacred Heart school awareness-activiteiten werden georganiseerd om pestgedrag tegen te gaan. Na schooltijd werden de leerlingen, die de naschoolse opvang bezochten, vervolgens op een leuke en interactieve manier gestimuleerd om hun kennis over pesten verder aan te scherpen. De week werd afgesloten met een uitvoering van elke klas voor de gemeenschap.
Anti-pesttraining voor professionals en ouders
Daarna verzorgde de Arubaanse trainer Shurman Christoffel-Lee van Telefon pa Hubentud Aruba de training ‘No mas Termento na Scol‘ voor circa vijftig à zeventig professionals en ouders op Saba. Deze training was gericht op het herkennen en aanpakken van pestgedrag. Vanuit deze training is een werkgroep ontstaan die vanaf januari 2023 een natraject start.
Dit natraject zal onder andere een anti-pestprogramma introduceren op de scholen en hier ook ouders en jeugdgroepen in betrekken. Allereerst wordt er een enquête gehouden, waarbij de Sabaanse gemeenschap mag aangeven wat zij vindt van de ontwikkelingen rond
pestgedrag op Saba en de aanpak daarvan. Daarnaast wordt er een anti-pestprotocol voor Saba samengesteld.
INITIATIEVEN VOOR KINDEREN
Kindertelefoon ‘Guana Chat’ Op 28 juni 2022 werd de kindertelefoon op Saba gelanceerd. Deze lancering viel precies in de periode dat er al met man en macht werd gewerkt aan de aanpak van pestgedrag op Saba. De komst van ‘Guana Chat’ is heel positief ontvangen door de samenleving van Saba, waarbij allerlei groepen binnen de samenleving goed zijn ingelicht over de installatie van deze telefonische hulplijn voor kinderen en jongeren van 8 tot 21 jaar.
Aandacht voor kinderrechten en hoogwaardige gezinstijd
Saba besteedt elk jaar in de maand november aandacht aan de Children’s Rights Week. De week startte op 19 november met een talentenshow, die in samenwerking met UNICEF werd opgezet. Eerder dit jaar is ook het project ‘Quality time for parents and kids’ opgestart op Saba en Sint Eustatius. In dit project wordt benadrukt hoe belangrijk het is om als ouders tijd vrij te maken voor je kinderen.
Tijdens de Children’s rights week stonden quality time en good development wederom centraal.
INITIATIEVEN VOOR VOLWASSENEN
Huldiging vrouwelijke ondernemers
In Maart 2022 is er gestart met een project speciaal voor de vrouwen, getiteld ‘Women empowerment’. Op 8 Maart namen circa 150 à 200 vrouwen deel aan een groot empowerment-evenement. Tijdens dit evenement kregen kleine zelfstandige vrouwelijke ondernemers een schilderij van een lokale vrouwelijke ondernemer. Overige prijzen die werden uitgedeeld, waren ook van vrouwelijke ondernemers op Saba. Na deze activiteit zijn deze vrouwen aan een netwerk van een bestaande werkgroep toegevoegd.
Steungroepen voor vrouwen én mannen
Het is de bedoeling dat in 2023 meerdere activiteiten plaatsvinden voor deze lokale vrouwengroep, onder andere het opzetten van steungroepen voor vrouwen die te maken hebben met huiselijk geweld en kindermishandeling. In verband met deze problematiek wordt bovendien ook een mannengroep opgestart.
Activiteitenreeks
In de maanden november en december 2022 organiseerde de Unit Social Support (USS) van Statia, samen met de ‘Family Coördinator Domestic Violence and Child Abuse’, een
aantal goedbezochte evenementen voor alleenstaande moeders. Deze evenementen, zoals een cocktail party, een make-up workshop en een familiedag werden zeer positief geëvalueerd door de doelgroep en smaken zeker naar meer.
St. Eustatius: Succesvolle activiteitenreeks voor alleenstaande moeders op Statia
Platform voor alleenstaande moeders
De eerste evenementen van de Unit vonden plaats in de periode van 3 tot 6 november 2022 en waren gericht op alleenstaande moeders. Er werd een cocktailparty, een make-up workshop en een familiedag georganiseerd. Met deze evenementen wil de Unit een platform en steungroepen creëren waar alleenstaande moeders samenkomen en informatie uitwisselen over de verschillende thema’s en uitdagingen waar ze in hun dagelijks leven mee te maken kunnen krijgen.
Cocktailparty met psychosociale educatie
Op 3 november organiseerde de Unit Social Support voor alleenstaande moeders op Statia een cocktailparty onder het motto ‘High Heels, Pink Lips, Afro Curls en Cocktail Sip’. Op deze party spraken Ijolene Constantia, psycholoog en eigenaar van River Psychologen & Adviesbureau op Curaçao, en Magaly Maduro, directeur van de vrouwenopvang op Aruba, de alleenstaande moeders toe.
Ijolene vertelde over het stockholmsyndroom en de cirkel van misbruik en Maghaly sprak over zelfliefde en empowerment.
Het bespreken van deze thema’s als vorm van psychosociale educatie is eerste belangrijke stap naar een geweldloze gemeenschap, waarin alleenstaande moeders elkaar ondersteunen en weten waar ze terecht kunnen voor meer professionele hulp.
Het gevoel van eigenwaarde en zelfliefde vergroten met de workshop ‘Natuurlijk, Mooi, Jij’
Make-up workshop met thema’s zelfliefde en eigenwaarde
Op 4 november organiseerde de Unit een make-up workshop voor de twintig alleenstaande moeders. Het thema van dit evenement was ‘Natuurlijk, Mooi, Jij!’. Met deze workshop wilde de Unit het gevoel van eigenwaarde en zelfliefde bij alleenstaande moeders vergroten.
Familiedag over gezond en gelukkig leven
Op 6 november sloot de Unit hun evenementenreeks voor alleenstaande moeders af met een familiedag. Deze dag had als thema ‘Een gezond leven is een gelukkig leven’. Het doel van de dag was dat moeders goed voor zichzelf en hun kinderen zorgen en fit blijven.
St. Eustatius: Intensieve ‘Huiselijk geweld’ workshop voor Statiaanse zorgprofessionals
Op 4 november 2022 organiseerde de Unit Social Support van Statia een workshop ‘Huiselijk geweld’ voor professionals, die werken met kinderen, volwassenen en ouderen. Deze professionals op Statia spelen een zeer belangrijke rol bij het signaleren en voorkomen van huiselijk geweld. De workshop, die een groot aantal relevante huiselijk geweld thema’s bestreek, werd als zeer waardevol ervaren door alle lokale zorgprofessionals.
Ijolene Constantia, psycholoog en eigenaar van River Psychologen & Adviesbureau op Curaçao, en Magaly Maduro, directeur van de vrouwenopvang op Aruba verzorgden deze workshop samen, die een zeer interactief en intensief karakter had. Ijolene sprak de groep toe over de cirkel van misbruik, het stockholmsyndroom, kindermishandeling, veiligheidsplanning en nog veel meer.
Magaly Maduro vertelde in deze workshop over de daders van huiselijk geweld, die zij in haar opvang behandelt, en het belang van een opvangplek voor de slachtoffers van huiselijk geweld.
Workshop met een zeer interactief en intensief karakter.
Buitengewoon goede reacties van alle betrokkenen
De Unit Social Support kreeg buitengewoon goede reacties van alle professionals over de georganiseerde activiteiten en zet zulk soort evenementen graag in de nabije toekomst voort.
Wat doet de Unit Social Support op Statia en waarom?
Specifieke focus op ouderen, alleenstaande moeders en mannen
De Unit Social Support (USS) van Statia richt zich dit jaar en komend jaar op drie specifieke doelgroepen, namelijk:
alleenstaande moeders, mannen en ouderen van Statia. Voor de mannen plant de Unit volgend jaar een evenement, maar vanaf dit jaar betrekken zij al enkele belangrijke mannelijke figuren uit de gemeenschap bij de huidige evenementen als opstart voor het evenement, dat in 2023 gaat plaatsvinden.
Werken aan veerkracht van de hele gemeenschap
Het overstijgende doel van de Unit Social Support van Statia is de burgers van de Statiaanse Gemeenschap alle kansen van het leven te bieden, zodat iedereen zijn volledige potentieel kan benutten. De Unit Social Support wil de burgers van de Statiaanse gemeenschap in staatstellen zich ten volste te ontwikkelen in samenspel met hun sociale omgeving en volgens hun eigen aard, behoeften en opvattingen, rekening houdend met alle anderen waarmee zij samenleven.
Tweeledig doel empowermentactiviteiten en workshops
Met haar empowermentactiviteiten en workshops, die te maken hebben met de thema’s ‘Huiselijk geweld en kindermishandeling’, wil de Unit Social Support allereerst het bewustzijn rond deze problemen vergroten en de gemeenschap laten zien hoe zij zelf hun veerkracht kunnen versterken, wat een natuurlijke deugd van Statiaanse burgers is. Ten tweede wil de Unit Social Support de diensten, die zij in huis heeft, rond het probleem van huiselijk geweld verder promoten en haar andere diensten ook onder de aandacht brengen, waarbij zij praktische en psychosociale hulp bieden aan cliënten vanuit een holistische aanpak.
Flashmob
Op 25 november, de wereldwijde dag voor uitbanning van geweld tegen vrouwen, organiseerde de Unit Social Support van Statia een flashmob optocht voor de Statiaanse gemeenschap. Zo moedigt de lokale overheid de hele gemeenschap aan om zich uit te spreken tegen huiselijk geweld, want niets doen is geen optie. In de optocht liepen 150 mensen mee waaronder kinderen, dansgroepen, tieners en ouderen en reden vrouwelijke en mannelijke motorrijders mee. De slogan van de optocht was ‘A Call to Action’.
St. Eustatius: Flashmob en opening opvanghuis
Opening eigen opvanghuis voor slachtoffers van huiselijk geweld
Op deze dag, die internationaal uitgeroepen is tot de dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen, werd ook heel toepasselijk het eigen opvanghuis van Statia geopend. In dit huis worden slachtoffers van huiselijk geweld opgevangen en ondersteund. Het opvanghuis biedt hen een veilige haven, waar zij aan hun weerbaarheid kunnen werken en een nieuwe start kunnen maken, vrij van geweld.
Statia eert Ingrid Whitfield als voorvechtster tegen huiselijk geweld
Bij de opening van het opvanghuis werd ook de naam van het opvanghuis onthuld als zijnde het ‘Ingrid Whitfield Opvanghuis’. Ingrid Whitfield is zeer bekend in de Statiaanse gemeenschap, waar zij zich jarenlang inzette bij het Vrouwenloket. Vanuit dat loket hielp zij veel mannen en vrouwen, die worstelden met problemen in hun leven.
Velen van hen hadden te maken met huiselijk geweld en werden door Miss Whitfield gesteund en gesterkt. Met deze naam eert Statia een groot lid van haar gemeenschap, die jarenlang streed voor slachtoffers van huiselijk geweld en kindermishandeling.
De lokale overheid moedigt de hele gemeenschap aan om zich uit te spreken tegen huiselijk geweld, want niets doen is geen optie.
Nieuw onderzoek
Een gezonde, veilige en kansrijke (opgroei)omgeving voor elk kind en elke volwassene op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Daar streven bewoners, professionals en beleidsmakers gezamenlijk naar. Om die ambitie waar te maken besloot de programmadirectie Zorg en Jeugd Caribisch Nederland (ZJCN) van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een onderzoek uit te laten voeren naar opvoedstijlen, huiselijk geweld en kindermishandeling in Caribisch Nederland.
Nieuw onderzoek naar opvoedstijlen en huiselijk geweld in Caribisch Nederland
Aanleiding
Een gezonde, veilige en kansrijke (opgroei)omgeving voor elk kind en elke volwassene op Bonaire, Sint Eustatius en Saba, dat is waar bewoners, professionals en beleidsmakers
gezamenlijk naar streven. Om die ambitie waar te maken is het belangrijk te weten hoe er tegen opvoeden en relaties wordt aangekeken. Wat gaat goed en kan worden versterkt en waar liggen kansen voor verbetering? Antwoord op deze vragen is nodig om inzichtelijk te maken hoe beleid en uitvoering sterker kunnen worden gemaakt.
Daarom heeft de programmadirectie Zorg en Jeugd Caribisch Nederland van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) besloten een onderzoek uit te laten voeren naar opvoedstijlen, huiselijk geweld en kindermishandeling in Caribisch Nederland. De Universiteit Leiden, de University of Curaçao en UNICEF Nederland gaan dit onafhankelijke onderzoek uitvoeren in 2022/2023.
Doel
Het doel van dit onderzoek is tweeledig:
1. Door middel van een 0-meting per eiland inzicht krijgen in de ervaring en houding van jongeren, ouders en professionals ten aanzien van opvoeden, huiselijk geweld en kindermishandeling op Bonaire, Sint Eustatius en Saba.
2. Op basis van de resultaten uit het onderzoek worden per eiland aanbevelingen gedaan voor beleid en uitvoering. Bijvoorbeeld over het inzetten van preventieve interventies, het opzetten van gerichte bewustwordingscampagnes en het versterken van het hulpverleningsaanbod.
Aanpak
Om het onderzoek goed aan te laten sluiten bij de context van ieder eiland, gaan de onderzoekers voorafgaand aan het onderzoek per eiland in gesprek met de openbare lichamen en lokale partners. Op basis van die gesprekken kan de onderzoeksaanpak worden aangescherpt. Het onderzoek bestaat uit de volgende onderdelen:
• Bureauonderzoek naar de juridische en beleidsmatige context rondom opvoeding, kindermishandeling en huiselijk geweld in Caribische context. En een pedagogische, sociologische, antropologische en historische verkenning met betrekking tot opvoeding, kindermishandeling en huiselijk geweld op de Cariben.
• Semigestructureerde diepte-interviews met jongeren, volwassenen en professionals.
• Kwantitatieve (nul)meting door middel van een online survey met vragen over opvoeden, huiselijk geweld en kindermishandeling.
• Focusgroepen met jongeren, volwassenen en professionals.
Per eiland wordt in afstemming met de openbare lichamen een klankbordgroep geïnstalleerd die meedenkt over de inhoudelijke focus en de uitvoering van het onderzoek.
Resultaat
• Een overkoepelend eindverslag in het Engels en het Nederlands.
• Een overkoepelende managementsamenvatting in het Papiamentu.
• Per eiland een managementsamenvatting in het Nederlands en het Engels.
• Per eiland een infographic met de belangrijkste resultaten.
• Per eiland een presentatie met de belangrijkste resultaten.
• Een presentatie van de resultaten tijdens de werkconferentie ‘No Mas, No More’ in oktober 2023.
De overkoepelende vraag van dit onderzoek luidt als volgt:
Wat is de houding van jongeren, ouders en professionals ten aanzien van opvoeden, huiselijk geweld en kindermishandeling op Bonaire, Sint Eustatius en Saba?
Planning
1. Voorbereidingsfase | Oktober 2022 – januari 2023
• Beoordeling ethische commissie (heeft o.a. betrekking op privacy en dataverwerking).
• Voorbereidende gesprekken met stakeholders op de eilanden.
• Per eiland installeren klankbordgroep.
• Werkbezoek van UNICEF NL, Universiteit Leiden en Universiteit Curaçao aan de eilanden.
2. Uitvoeringsfase | Januari – juni 2023
• Uitvoeren bureauonderzoek.
• Dataverzameling door middel van diepte-interviews, online survey en focusgroepen.
3. Analysefase en rapportage | Juli – september 2023
• Analyse van de verzamelde gegevens.
• Opleveren van het eindverslag per eiland in Engels en Nederlands.
• Opleveren managementsamenvatting in het Papiamentu.
• Opleveren infographic waarin de resultaten grafisch worden weerg egeven.
4. Verspreidingsfase bevindingen | Oktober – december 2023
• Delen van de resultaten, bevindingen en aanbevelingen.
Bonaire: Nieuwe campagne huiselijk geweld en schaamte op Bonaire
Het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) vraagt aandacht voor huiselijk geweld en kindermishandeling met een intensieve voorlichtingscampagne, die gecoördineerd wordt door de werkgroep Tei P’abo. Zo wil het OLB bewustwording creëren over dit onderwerp en de schaamte waarmee dit vaak gepaard gaat. De nieuwe campagne kan huiselijk geweld en kindermishandeling voorkomen en wijst mensen de weg naar advies en hulpverlening.
Schaamte rond kindermishandeling en huiselijk geweld
De communicatiecampagne is opgezet vanuit een samenwerking tussen diverse organisaties op Bonaire. Deze werkgroep draagt de naam ‘Tei p’abo’ en richt zich op het ontwikkelen van een gezamenlijke campagne met ieder jaar een ander hoofdonderwerp rondom huiselijk geweld en kindermishandeling.
De focus van de huidige campagne ligt op een korte film ‘Bergwensa’, waarin een gezin wordt gevolgd met twee kinderen. De film bestaat uit vier delen die in de periode september t/m december 2022 zijn uitgezonden. De film neemt de kijker mee in de problemen die het gezin meemaakt en hoe de omgeving hierop reageert. De film brengt steeds herkenbare situaties in beeld waar iedereen in terecht kan komen. Bij elk van de vier delen van de film wordt er dieper ingegaan op de uitingen van schaamte, die men laat zien in de film.
In de film staat Oscar centraal. Hij woont met zijn moeder en zijn zus in een huis en wordt regelmatig gekleineerd door zijn moeder. Oscar probeert daarom op school andere kinderen te overheersen en valt steeds het meisje Vienna aan. De kijker is getuige van de verschillende emoties van de leden in het gezin en hun omgeving. Linda, de zus van Vienna, ziet dat er meer aan de hand is met Oscar en helpt hem om te praten over zijn problemen. Uiteindelijk realiseert de moeder van Oscar dat er iets moet veranderen.
Bewustwording creëren over huiselijk geweld en de schaamte waarmee dit vaak gepaard gaat.
Vierdelige film ‘Bergwensa’
De film ‘Bergwensa’ bestaat uit vier delen:
• Deel 1 gaat over de aanval van Oscar op Vienna.
• Deel 2 laat meer zien over de thuissituatie van Oscar en hoe zijn moeder vlucht voor haar problemen.
• Deel 3 laat zien hoe de vader van Oscar worstelt met de situatie. Hij wil een grotere rol spelen binnen het gezin, maar krijgt hiertoe geen kans. Ook is hij bang dat zijn ex-vrouw het contact met zijn zoon tegenhoudt, die zij als troef gebruikt. Hij vindt het daarom moeilijk om contact te zoeken met zijn zoon, die hij zo mist.
• Deel 4 gaat over het inzicht dat bij de moeder
ontstaat dat er echt iets moet veranderen.
Praten over de rol van vaders op Bonaire
Rondom deel 3 van de video waarin de vader centraal staat, vond een bijzonder gesprek plaats tussen vier verschillende vaders over de rol van vaders in het gezin. Dit gebeurde aan de hand van vier stellingen waarin de kracht en de kwetsbaarheid van een man naar voren komen:
1. Een kind moet altijd naar zijn vader luisteren.
2. Een vader mag huilen in het bijzijn van zijn kind.
3. Een vader heeft een harde en strenge aanpak in de opvoeding.
4. Een vader heeft een andere zorgrol voor een kind dan een moeder.
De vaders deelden aan de hand van deze stellingen hun eigen mening, gevoelens en ervaringen. Hierdoor ontstond een mooi gesprek waarin deze vaders ervaringen deelden uit hun eigen jeugd, de rol van hun vader en hun eigen rol als vader.
Zij vertelden elkaar dat zij ook geleerd hadden om niet te huilen, en dat zij zich daarvan bewust werden in hun eigen rol als vader. Zij waren het met elkaar eens dat zij allemaal mens zijn en dat mannen vanuit hun mens zijn ook gevoelens mogen uiten en mogen huilen in het bijzijn van hun kinderen.
De vier vaders waren het er ook over eens dat een kind zich veilig moet kunnen voelen bij zijn vader en dat het belangrijk is om tijd te besteden aan je kind. Je gaat niet naar voetbal met je kind, omdat jij dat als vader wil, maar omdat je kind dat graag wil. Hun advies was ook: doe samen iets met je kind wat hij/ zij leuk vindt.
Klik op deze link om het gesprek tussen de vier vaders te bekijken.
Tijdig stoppen van ontsporing
Een belangrijk campagnedoel is om situaties die mogelijk ontsporen tijdig te stoppen. Ook zet de campagne in op het versterken van de eigen kracht van mensen die geweld meemaken, zodat zij zelf de stap kunnen zetten om verandering aan te brengen in de ongezonde situatie waarin zij verkeren.
Welke organisaties zitten in de werkgroep Tei P’abo?
Het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) heeft met de hulpverleningsorganisaties een werkgroep opgericht om inhoud te geven aan de communicatiecampagne rond huiselijk geweld, kindermishandeling en schaamte. De werkgroep treedt naar buiten onder de naam ‘Tei P’abo’.
De volgende zeven organisaties zijn betrokken bij deze werkgroep:
1. Het Openbaar Lichaam Bonaire
2. Sentro Akseso Boneiru
3. Zorg en Jeugd Caribisch Nederland
4. Stichting Reclassering
5. Mental Health Caribbean
6. Voogdijraad
7. Praktijk Ondersteuning Huisartsen
Waar vindt u meer informatie over de werkgroep en de campagne?
Op onderstaande websites en hun facebookpagina’s vindt u informatie over de inhoud van de campagne en de film ‘Stop the beating’ De campagne is een jaar lang te volgen en loopt door tot september 2023.
www.meldpuntguiami.com
www.bonairegov.com
www.rijksdienstcn.com
Bonaire: Social media peilingen over mishandeling van mannen
Op social media zijn onlangs twee peilingen met een vraag en een stelling verricht. De eerste vraag luidde: “Wat vindt je onder huiselijk geweld vallen?” De stelling luidde: “Mishandeling van mannen is net zo erg als mishandeling van vrouwen”. Roxiana Goeloe en Femke Franckaert, twee vertegenwoordigers en bekende gezichten van de werkgroep Tei P’abo, vertellen over de reacties op deze peilingen in hun vlogs en geven uitleg over wat schaamte met je kan doen en hoe je dat kan doorbreken.
Hoe erg is mishandeling van mannen?
Op de peiling in vier talen over de mishandeling van mannen, reageerden meer dan honderd mensen. Over het algemeen geven zij aan dat de mishandeling van mannen minstens net zo erg of zelfs erger is dan de mishandeling van vrouwen en dat hier niet of nauwelijks aandacht aan wordt besteed. Mishandeling van mannen zou vaker op psychologisch niveau plaatsvinden en niet zo zeer fysiek.
Dat maakt dat mannen niet snel naar voren komen met hun verhaal. Meerdere mensen geven aan dat elke vorm van fysieke en mentale mishandeling, zij het van mannen, vrouwen of dieren, onacceptabel is en dat elk mens recht heeft op lichamelijke integriteit.
Zie hieronder de resultaten in de vier taartgrafieken op de vraag die in de peiling is gesteld.
Aruba: Kunstuitingen op Aruba vragen aandacht voor kindermishandeling en femicide
In 2022 deden tal van Arubaanse organisaties trots mee aan de ‘16 dagen van Activisme tegen Gender gerelateerd geweld’. Zij bundelden hun krachten om meer aandacht te vragen voor geweld tegen vrouwen en meisjes met een aantal bijzondere activiteiten zoals een toneelstuk over kindermishandeling en een kunstinstallatie over femicide. Aan de start van de campagne werden bovendien oranje lichten op het Arubaanse parlementsgebouw aangestoken als symbolisch en lichtgevend begin van deze bijzondere bewustwordingscampagne.
Arubaanse betrokkenheid bij internationale campagne
De jaarlijkse internationale campagne van 16 dagen ging op 25 november van start op de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen en liep door tot 10 december, de Internationale Dag van de Rechten van de Mens. In 2022 waren Arubaanse organisaties er trots op deel uit te maken van dit wereldwijde doel ‘16 Days To Raise Awareness’ in een poging een einde te maken aan geweld tegen vrouwen en meisjes op Aruba.
In Aruba maakten de volgende organisaties deel uit van de campagne:
• De Stichting Tegen Relationeel Geweld (Fundacion Contra Violencia Relacional ) (FCVR)
• De Internationale Joodse Humanitaire Organisatie die vitale diensten verleent aan vluchtelingen en asielzoekers op Aruba (HIAS Aruba)
• De Arubaanse afdeling van het kantoor van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor Vluchtelingen (UNHCR)
• Het Centrum voor de Ontwikkeling van Vrouwen (Centro di Desaroyo di Hende Muher) (CEDEHM)
Taboes doorbreken rond kindermishandeling
De campagne startte met het toneelstuk ‘Stop the Beating’ van Archell Thompson dat uitgevoerd werd in het John F. Kennedy Education Center voor studenten en professionals. ‘Stop the Beating’ brengt op een open en genuanceerde wijze gesprekken over kindermishandeling op gang. De productie belicht zowel het verhaal van de slachtoffer als de pleger, om de patronen en structuren rond kindermishandeling beter te begrijpen. Het doel van het toneelstuk is om begrip en inzicht te kweken in hoe kindermishandeling ontstaat en de cyclus van geweld en taboes te doorbreken.
Aandacht vestigen op femicide
Hierna volgde de lancering van een kunstinstallatie genaamd ‘She’s Gone’ van de Israëlische kunstenaar Karen Goldstein in het culturele centrum ‘Cas di Cultura’. De installatie ‘She’s Gone’ protesteert tegen femicide, het doden van vrouwen en meisjes vanwege hun geslacht. De installatie bestaat uit kleding van slachtoffers van vrouwenmoord uit verschillende delen van de wereld.
Stille getuigenissen van levens die abrupt en gewelddadig tot een einde kwamen.
De kleding is geschonken door familieleden van de vermoorde vrouwen en meisjes en de verhalen van deze vrouwen en meisjes worden ook gedeeld. Deze verhalen zijn stille getuigenissen van levens die abrupt en gewelddadig tot een einde kwamen. De installatie is zeer impactvol en creëert op een creatieve manier bewustzijn over geweld tegen vrouwen en meisjes.
